Na Zawrat (2159m) z Doliny Gąsienicowej

Zawrat jest słynną tatrzańską przełęczą, która rozdziela masyw Świnicy, a dokładnie Zawratową Turnię, od Małego Koziego Wierchu. Na przełęczy ma swój początek Orla Perć, która z Zawratu biegnie przez Kozie Wierchy, Granaty, ku Przełęczy Krzyżne. Swą sławę Zawrat zawdzięcza między innymi efektownej panoramie obejmującej Tatry Wysokie z Gerlachem, Rysami, Mięguszowieckimi Szczytami oraz Krywaniem.

Przez przełęcz przebiega bardzo popularne przejście z Doliny Gąsienicowej do Doliny Pięciu Stawów. Podejście na Zawrat od strony Doliny Gąsienicowej jest jedną z ciekawszych tras w rejonie polskich Tatr Wysokich. Końcowy fragment szlaku wymaga wprawy w poruszaniu się w skalnym terenie. Po wejściu w skaliste ściany Małego Koziego Wierchu wspinaczkę ułatwiają serie łańcuchów i klamer. Pod względem technicznym zdecydowanie łatwiejsze jest podejście od Doliny Pięciu Stawów, na którym nie występują sztuczne ułatwienia. W sezonie letnim należy przygotować się na zatory tworzące się przy łańcuchach.

Ze Schroniska Murowaniec znaki niebieskie prowadzą początkowo razem ze szlakami żółtym i czarnym, prowadzącymi odpowiednio na Kasprowy Wierch oraz Świnicką Przełęcz, by po 100 metrach odbić w lewo.

Panorama z Hali Gąsienicowej (1)

Panorama z Hali Gąsienicowej (2)

Szlak przecina świerkowy las, przechodząc wkrótce w trawers prowadzący zboczami Małego Kościelca. Na początku trawersu, mijamy głaz poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął tutaj w lawinie. Głaz znajduje się po lewej stronie, kilkanaście metrów poniżej ścieżki.

Szlak wznosi się łagodnie, widokowym, kamiennym chodnikiem, doprowadzając pod próg Czarnego Stawu Gąsienicowego. Szlak pokonuje próg serią zakosów, osiągając wkrótce północny brzeg Czarnego Stawu Gąsienicowego.

Czarny Staw Gąsienicowy, liczy ponad 17 ha powierzchni i ma ponad 50 metrów głębokości. Na północno-wschodnim krańcu stawu położona jest niewielka wysepka. Staw spoczywa u stóp Kościelca oraz Żółtej Turni, a od strony południowej zamknięty jest progiem Koziej Dolinki oraz kotła Zmarzłego Stawu, ponad którymi wznoszą się Kozie Wierchy oraz Zamarła Turnia. Wspaniałe wysokogórskie otoczenie sprawa, że jest to jeden z najpiękniejszych stawów tatrzańskich.

Panorama znad Czarnego Stawu Gąsienicowego

Przy stawie odbija w prawo szlak na Przełęcz Karb, z kolei niebieski szlak na Zawrat obchodzi staw od wschodu. Ze ścieżki wspaniała panorama Kościelca.

Po drodze odłącza się w lewo żółty szlak na Skrajny Granat. Szlak na Zawrat osiąga południowo-wschodni skraj stawu, doprowadzając pod próg oddzielający kocioł Czarnego Stawu od kotła Zmarzłego Stawu..

Po przekroczeniu potoku spływającego do Czarnego Stawu, szlak wspina się zakosami stromo pod górę, doprowadzając do skalnej buli, przed którą odbija szlak na Kozią Przełęcz, Żleb Kulczyńskiego oraz Granaty.

Ścieżka pozostawia bulę po lewej stronie i wprowadza do niewielkiej kotlinki leżącej u stóp Zawratu, którego charakterystyczna szczerba w kształcie litery V, ukazuje się powyżej. Jednocześnie zza buli wyłania się Zmarzły Staw, wypełniający dno niewielkiego kotła.

Niebieski szlak wspina się ku przełęczy zakosami prowadzącymi trawiasto-piarżystą wypukłością. Biegnie ona na lewo od Zawratowego Żlebu, którego piarżystym dnem biegnie zimowa droga na Zawrat. Podejście jest dość męczące i doprowadza do skalnego spiętrzenia.

Od tego miejsca trudności wzrastają. Spiętrzenie pokonujemy przy pomocy łańcuchów, a w kilku miejscach także klamer. W końcówce szlak prowadzi nieco zniszczoną ścieżką (miejscami ciężko dosięgnąć łańcuch) biegnącą równolegle do Zawratowego Żlebu, który osiągamy tuż przed samą przełęczą i którym pokonujemy ostatnie kilkadziesiąt metrów. Wejście na Zawrat od Murowańca zajmuje około 2 godzin.

Na Zawracie rozpoczyna się Orla Perć, która biegnie w kierunku Koziego Wierchu. Szlak ten jest jednokierunkowy. W dół do Doliny Pięciu Stawów zbiega szlak niebieski. Widok z Zawratu obejmuje m.in. Gerlach, Rysy, Wysoką, Mięguszowieckie Szczyty, Hruby Wierch, Krywań. Poniżej spoczywa najwyżej położone jezioro pięciostawiańskie - Zadni Staw (1890 m).

2011