Pieniny - informacje ogólne
Pieniny są niezwykle urokliwym pasmem górskim położonym na granicy Polski i Słowacji. Pieniny dzielą się na trzy części. Najniższą część stanowią Pieniny Spiskie, których zachodnią granicę wyznacza dolina Białki, natomiast na wschodzie opadają ku jeziorom Czorsztyńskiemu i Sromowieckiemu. Kulminację Pienin Spiskich stanowi Żar, zwany również Braniskiem. Na wschód od Pienin Spiskich rozciągają się najefektowniejsze i najliczniej odwiedzane przez turystów Pieniny Czorsztyńskie, zwane również Pieninami Właściwymi. Charakteryzują się one malowniczymi grzbietami skalnymi zwieńczonymi strzelistymi, wapiennymi iglicami.
Do największych atrakcji turystycznych Pienin Czorsztyńskich należy Przełom Dunajca, którym prowadzony jest spływ tratwami. Spływ Przełomem Dunajca odbywa się na odcinku Sromowce - Szczawnica lub Sromowce - Krościenko. Najwyższym szczytem Pienin Czorsztyńskich są położone w całości w Polsce Trzy Korony (982m). Najbardziej na wschód wysuniętą częścią Pienin są tzw. Małe Pieniny. Mimo ich nazwy właśnie tutaj położony jest najwyższy szczyt całych Pienin, którym jest Wysoka wznosząca się na wysokość 1050 metrów. Na wschodzie, poprzez Przełęcz Rozdziela Pieniny stykają się z Beskidem Sądeckim.
W Polsce położone są całe Pieniny Spiskie, najciekawsze obszary Pienin Czorsztyńskich oraz północne zbocza Małych Pienin. Do ważniejszych ośrodków turystycznych zalicza się Szczawnicę oraz Krościenko nad Dunajcem. Ośrodki te stanowią nie tylko bazę wypadową w Pieniny, lecz również stanowią dobre miejsce dla wycieczek w Gorce i Beskid Sądecki, w szczególności w rejon Radziejowej. Ważniejsze rejony Pienin udostępnione są dla ruchu turystycznego. Szlaki prowadzą na wszystkie znaczniejsze szczyty Pienin, w tym na Trzy Korony, Zamkową Górę, Czertezik, Sokolicę i Wysoką. W Szczawnicy znajduje się ponadto kolej krzesełkowa na Palenicę. Do najbardziej atrakcyjnych miejsc obok przełomu Dunajca należą położone w Małych Pieninach Wąwóz Homole oraz rezerwat Białej Wody, a także słynne zamki w Czorsztynie i Niedzicy. W Pieninach znajdują się również schroniska turystyczne Trzy Korony, Orlica oraz Groń Palenica.
Wyjątkowość krajobrazowa i przyrodnicza Pienin sprawiła, że na ich obszarze utworzono Pieniński Park Narodowy. Pierwotnie Park Narodowy w Pieninach powołano formalnie do życia już przed II Wojną Światową w 1932 roku.[1] Po wojnie funkcjonowanie Pienińskiego Parku Narodowego przywrócono 1 stycznia 1955 roku. Ochroną objęto obszar o powierzchni 2231 ha.[2].
Znaczne obszary Pienin zdominowane są przez widokowe łąki. W pienińskich lasach rosną głównie jodły, buki oraz jawory. Szczególnie interesujące są reliktowe lasy sosnowe porastające pienińskie szczyty.[2] Pasmo Pienin dzięki niewielkiemu zalesieniu grzbietów i strzelistości wapiennych wierzchołków posiada wyjątkowe walory widokowe. Z Pienin roztaczają się wspaniałe panoramy na Tatry, Spisz i Podhale, Beskid Sądecki, Gorce, a także na odległe o kilkadziesiąt kilometrów masywy Pilska i Babiej Góry.
Bibliografia
[1] Pieniny i Spisz. Mapa topograficzno-turystyczna. 1: 50 000, Wojskowe Zakłądy Kartograficzne, Warszawa 1999.
[2] Okolice Szczawnicy. Mapa turystyczna. 1: 50 000, wydanie VI, Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2003.