Rudawy Janowickie - informacje ogólne

Rudawy Janowickie są niewielkim pasmem górskim położonym w Sudetach Zachodnich. Główny grzbiet pasma rozciąga się od Przełęczy Kowarskiej (727m), po przełom Bobru między Ciechanowicami, a Janowicami Wielkimi. Liczy on około 18 km długości. Przełęcz Rudawska (740m) dzieli główny grzbiet na część północną i południową. W części południowej leży najwyższy szczyt Rudaw Janowickich - Skalnik (945m). Innymi ważniejszymi wzniesieniami w tej części są Rudnik (853m) oraz Bobrzak (839m).

Skalnik

Na północy wznosi się Bielec (870m), Dzicza Góra (891m) oraz Wołek (878m).[1] Od Dziczej Góry, w kierunku południowo-wschodnim, opada grzbiet łączący się z Masywem Wielkiej Kopy (871m). W północno-zachodniej części Rudaw Janowickich leżą Góry Strużnickie, ze Świnią Górą (751m) oraz Starościńskimi Skałami. Góry Strużnickie, zwane również Grzbietem Janowickim, łączą się przez Przełęcz Karpnicką z Górami Sokolimi. Najwyższymi i najbardziej znanymi szczytami Gór Sokolich są Krzyżna Góra (654m) oraz Sokolik (642m).




Sokolik
Krzyżna Góra

Rudawy Janowickie charakteryzują się bardzo zróżnicowaną budową geologiczną. Oprócz granitów, występują zieleńce, łupki łyszczykowe i chlorytowe, amfibolity i wkładki dolomitów, które tworzą tzw. okrywę granitu karkonoskiego. W skałach tych występują kruszce miedzi, arsenu, ołowiu, rud żelaza orz niewielkie ilości złota i srebra. Obszar Rudaw Janowickich od XIV wieku poddany był eksploatacji górniczej.[1] Ślady działalności górniczej zachowały sie w postaci licznych odkrywek i wyrobisk górniczych. Prowadzenie działalności górniczej i hutniczej przyczyniło się do istotnych zmian w zakresie szaty roślinnej. Naturalne kompleksy leśne z udziałem buka i jodły zostały zastąpione przez nasadzenia świerkowe, które obecnie dominują w drzewostanie Rudaw Janowickich.[2]

Las na zboczach Wilczyska

Od 1989 roku obszar Rudaw Janowickich wchodzi w skład Rudawskiego Parku Krajobrazowego. W granicach parku znajdują Rudawy Janowickie wraz z Górami Sokolimi, a także wschodnia część Kotliny Jeleniogórskiej, Góry Ołowiane, będące częścią Gór Kaczawskich, a także Brama Lubawska.[3] Duże urozmaicenie krajobrazowe stanowi istotny walor turystyczny Rudaw Janowickich. Szczególnie interesującym rejonem są Góry Sokole, które są jednym z popularniejszych w Polsce obszarów wspinaczkowych. Wzniesienia Gór Sokolich charakteryzują się znacznymi wysokościami względnymi oraz dużym nagromadzeniem różnorodnych form skalnych.




Sokolik Mały i Sokolik Duży

U podnóża Krzyżnej Góry znajduje się Schronisko Szwajcarka, które zostało wybudowane w stylu tyrolskim. Bogate w formacje skalne są również Góry Strużnickie. Do najefektowniejszych skal w tym rejonie należą Piec, Skalny Most oraz Starościńskie Skały. Jedną z bardziej znanych atrakcji Rudaw Janowickich są Kolorowe Jeziorka. Jest to kompleks czterech jeziorek położonych u stóp Wielkiej Kopy, które powstały w miejscach dawnych wyrobisk górniczych.

Szwajcarka
Purpurowe Jeziorko
Błękitne Jeziorko

W pobliżu Janowic Wielkich, w północnej części pasma, znajdują się ruiny zamku Bolczów. Grzbiety Rudaw Janowickich stanowią doskonały punkt widokowy na Kotlinę Jeleniogórską, Góry Kaczawskie, Karkonosze oraz Góry Izerskie. Do najbardziej znanych punktów widokowych należą Sokolik, Krzyżna Góra oraz Ostra Mała, stanowiąca południowo-zachodnią kulminację Skalnika.

Ostra Mała
Panorama z Ostrej Małej


Bibliografia
[1] Chanas Ryszard, Czerwiński Janusz, Sudety Przewodnik, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1974.
[2] Przyroda - Rudawski Park Krajobrazowy, http://dzpk.alpha.pl/pl/parki-krajobrazowe/94-rudawski-park-krajobrazowy/184-przyroda.html, [dostęp: 21.11.2015].
[3] Rudawski Park Krajobrazowy, http://www.dzpk.pl/pl/parki-krajobrazowe/94-rudawski-park-krajobrazowy.html, [dostęp: 21.11.2015]