Do Schroniska na Hali Ornak z Kir przez Dolinę Kościeliską

Dolina Kościeliska jest drugą pod względem wielkości doliną walną w Tatrach Polskich, ustępując w tym względzie wyłącznie sąsiedniej Dolinie Chochołowskiej. Dolina liczy około 9 km długości i zajmuje powierzchnię 34 km kwadratowych.[1] Najwyższym szczytem w Głównej Grani Tatr, ograniczającej dolinę od południa, jest Błyszcz (2158m). Stanowi on zwornik dla grani Bystrej (2248m), która jest najwyższym szczytem Tatr Zachodnich. Dolina Kościeliska jest bardziej rozbudowana po wschodniej stronie, w której znajduje się kilka bocznych dolin, w tym Dolina Tomanowa i Dolina Miętusia.

Dolina Kościeliska należy do najliczniej i najchętniej odwiedzanych miejsc w Tatrach. W sezonie wakacyjnym droga biegnąca dnem doliny oblegana jest przez turystów w stopniu porównywalnym do drogi prowadzącej nad Morskie Oko. Do dużej popularności doliny przyczynia się łatwy dostęp do doliny z Kir, gdzie zlokalizowanych jest sporo parkingów samochodowych, a także udostępnione dla ruchu turystycznego jaskinie, które są najbardziej znanymi atrakcjami turystycznymi na obszarze doliny. Ponadto na Małej Polanie Ornaczańskiej znajduje się Schronisko na Hali Ornak.

U wylotu Doliny Kościeliskiej położone są Kiry, które stanowią część wsi Kościelisko. W Kirach znajdują się liczne parkingi, a także punkty gastronomiczne. Przy wylocie doliny usytuowana jest również kasa TPN. Wycieczka dnem Doliny Kościeliskiej odbywa się za znakami zielonymi.

Wejścia do Doliny Kościeliskiej strzeże Brama Kantaka, która znajduje się około 500 metrów za wylotem doliny. Brama nosi imię na cześć działacza Towarzystwa Tatrzańskiego. Na skalnych wrotach bramy umieszczona jest pamiątkowa tablica. Brama Kantaka jest pierwszym z trzech zwężeń Doliny Kościeliskiej. W głębi doliny znajduje się jeszcze Brama Kraszewskiego oraz Brama Raptawicka. W kilkunastometrowym przewężeniu Kościeliski Potok płynie tuż obok drogi.

Za bramą Dolina Kościeliska rozszerza się, a droga przecina rozległą polanę zwaną Wyżnią Kirą Miętusią. Na polanie znajduje się bacówka, a także prowadzony jest kulturowy wypas owiec. Z prawej strony wznoszą się Zadnia Kopka, Pośrednia Kopka oraz Przednia Kopka, których zbocza ogołocone są obecnie z drzew i pokryte są rozległymi wiatrołomami.

Po około 20 minutach dochodzimy do wylotu Doliny Miętusiej, gdzie w lewo odłącza czerwony szlak na Czerwone Wierchy oraz znakowana na czarno Ścieżka nad Reglami, która wyprowadza na Przysłop Miętusi.

Droga przewija się na drugi brzeg Kościeliskiego Potoku, przecinając Cudakową Polanę. Za polaną w prawo odbija Ścieżka nad Reglami wiodąca do Doliny Chochołowskiej.

Za rozstajem osiągamy wkrótce polanę Stare Kościeliska, na której skraju stoi kapliczka Zbójnicka, wybudowana jednak nie przez zbójników, a przez górników. Na polanie bowiem już w XVIII wieku funkcjonowała huta metali kolorowych.[1] Na południowym skraju polany znadjuje się skrzyżowanie szlaków. W lewo prowadzi czarny szlak do Jaskini Mroźnej, a w prawo niebieski szlak na Stoły. Zwiedzanie Jaskini Mroźnej, jako jedynej w Dolinie Kościeliskiej, jest odpłatne.

Powyżej Starych Kościelisk dolina ponownie zwęża się i prowadzi wąskim wąwozem zwanym Bramą Kraszewskiego. Jest to jeden z najefektowniejszych fragmentów drogi przez Dolinę Kościeliską. Po minięciu bramy pokonujemy drewniany mostek i wędrujemy dalej mając Kościeliski Potok po prawej stronie.

Wkrótce z lewej strony schodzi szlak z Jaskini Mroźnej, a nieco wyżej osiągamy rozległą Polanę Pisaną. Fragment polany leżący po zachodniej stronie nazywa się Niżną Polaną Pisaną, a część leżącą po wschodniej stronie Wyżnią Polaną Pisaną. Do Polany Pisanej dojeżdżają z Kir dorożki konne.

Z Polany Pisanej rozciąga się bardzo ciekawa panorama ku wschodowi, w której wybijają się dwie wapienne turnie zwane Saturnem i Ratuszem. Na Polanę Pisaną schodzi żółty szlak ze Smoczej Jamy, przy czym jest to szlak jednokierunkowy i nie należy nim podchodzić. Początek szlaku do Smoczej Jamy przez Wąwóz Kraków znajduje się powyżej Polany Pisanej.

Zielony szlak przekracza dwa mostki i dochodzi do miejsca, gdzie zaczyna się szlak do Wąwozu Kraków i Smoczej Jamy. Po kilkudziesięciu metrach z prawej strony schodzi ścieżka z Jaskini Mylnej. Dolina ponownie przybiera postać skalnego wąwozu zwanego Bramą Raptawicką (Wyżnia Kościeliska Brama).

Po lewej stronie mijamy charakterystyczną Skałę Pisaną, która ma na dole otwory, z których wypływa woda. W pobliżu Skały Pisanej odłączają się w prawo szlaki do Jaskini Mylnej i Obłazkowej oraz do Jaskini Raptawickiej. Po przeciwnej stronie Skały Pisanej wznosi się strzelista Raptawicka Turnia.

Po wyjściu z Raptawickiej Bramy mijamy najpierw Starą Polanę, a następnie Polanę Smytnią. Ze szlaku rozciąga się panorama na imponujący Raptawicki Mur.

Przed dotarciem do Schroniska na Hali Ornak odbija jeszcze zielony szlak na Ciemniak przez Dolinę Tomanową, a także czarny szlak nad Smreczyński Staw.

Schronisko na Hali Ornak położone jest na Małej Polance Ornaczańskiej na wysokości 1100 metrów n.p.m. Na południe od schroniska rozciąga się Dolina Pyszniańska, stanowiąca górne piętro Doliny Kościeliskiej. Schronisko zostało wybudowane w latach 1947-1949. Obiekt został wybudowany w zastępstwie schroniska na Hali Pysznej, które zostało spalone przez Niemców w 1945 roku.[1]

Oprócz zielonego szlaku na Ciemniak i czarnego szlaku nad Smreczyński Staw, przy schronisku na swój początek żółty szlak na Iwaniacką Przełęcz, z której można udać się do Doliny Chochołowskiej lub na Ornak i dalej na Siwą Przełęcz.

2016

Bibliografia
[1] Nyka Józef, Tatry. Przewodnk turystyczny Tatry Polskie i Słowackie, wydanie II, Trawers, Warszawa 1994.