Karkonosze - atrakcje turystyczne
ŚNIEŻNE KOTŁY
Dwa najbardziej znane i najefektowniejsze kotły polodowcowe w Karkonoszach. Kotły wcinają się w grzbiet Karkonoszy pomiędzy Łabskim Szczytem na zachodzie i Wielkim Szyszakiem na wschodzie. Mały Śnieżny Kocioł (zachodni) oddzielony jest od Wielkiego Śnieżnego Kotła (wschodniego) wąską, skalistą grzędą. Dna kotłów leżą na wysokości 1170-1240m, a urwiste ściany osiągają miejscami ponad 200 metrów wysokości. Efektowniejsze i bardziej przepaściste są ściany Wielkiego Kotła. Na dnie Wielkiego Kotła znajdują się niewielkie Śnieżne Stawki.
Ponad kotłami, na wysokości 1490m stoi charakterystyczna stacja telewizyjno-przekaźnikowa, przy której znajduje się niewielka formacja skalna zwana Czarcią Amboną. Budynek stacji pełnił niegdyś funkcję schroniska turystycznego. Obecnie obiekt jest niedostępny dla turystów.
Nad Wielkim Śnieżnym Kotłem przebiega Główny Szlak Sudecki. Nad skalistymi ścianami kotła znajduje się kilka platform widokowych. Grzbietowe szlaki omijają krawędź Małego Śnieżnego Kotła. Mały Kocioł można podziwiać ze Ścieżki nad Reglami, która poprowadzona jest dnem kotłów i prowadzi między innymi obok Śnieżnych Stawków.
Znad Kotłów rozciąga się piękna i rozległa panorama na Góry Izerskie, Pogórze Karkonoskie i Kotlinę Jeleniogórską. Najbardziej popularne szlaki nad Śnieżne Kotły to czerwony szlak ze Szrenicy oraz znakowany na żółto szlak ze Schroniska Pod Łabskim Szczytem. Śnieżne Kotły stanowią ścisły rezerwat przyrody.
WODOSPAD SZKLARKI
Wodospad Szklarki jest jedną z głównych wizytówek turystycznych Karkonoszy. Wodospad znajduje się na wysokości 520 metrów n.p.m. i opada z 13 metrowego progu zwężającego się charakterystycznie ku dołowi. Pełen urok wodospad pokazuje po opadach deszczu, gdy woda opada z progu jego całą szerokością. W okresach suszy woda spływa kilkoma niewielkimi strużkami.
Nad wodospadem stoi niewielkie schronisko turystyczne Kochanówka. Na popularność wodospadu duży wpływ ma jego usytuowanie tuż przy trasie międzynarodowej z Jeleniej Góry do Szklarskiej Poręby. Dojście od parkingu zajmuje niespełna 5 minut. Parking znajduje się przy ujściu Szklarki do Kamiennej, a szlak prowadzi wygodną, spacerową drogą.
Wodospad Szklarki wraz z najbliższym otoczeniem, jako obszar niezwykle cenny przyrodniczo, stanowi jedną z dwóch enklaw Karkonoskiego Parku Narodowego. Druga enklawa obejmuje rejon góry Chojnik.
Do wodospadu wytyczonych jest kilka szlaków turystycznych z pobliskich miejscowości. Do najpopularniejszych należą szlaki ze Szklarkiej Poręby: zielony prowadzący z centrum wzdłuż Kamiennej oraz czarny prowadzący dookoła miejscowości.
WODOSPAD KAMIEŃCZYKA
Wodospad Kamieńczyka jest najwyższym wodospadem w polskich Sudetach. Wodospad opada z progu 27-metrową, potrójną kaskadą. Poniżej wodospadu potok tworzy niezwykle efektowny wąwóz o długości 100 metrów, zwężający się miejscami do 3 metrów szerokości i otoczony skalnymi ścianami osiągającymi 25 metrów wysokości.
Do 1997 roku miano najwyższego wodospadu polskich Sudetów Wodospad Kamieńczyka dzielił z położonym w Międzygórzu Wodospadem Wilczki. Wielka powódź z 1997 roku wymyła jednak sztucznie nadbudowany próg Wodospadu Wilczki o wysokości około 5 metrów.
Do wodospadu doprowadza czerwony szlak ze Szklarskiej Poręby Górnej, który prowadzi dalej w kierunku Hali Szrenickiej. Przy szlaku, tuż nad wodospadem, stoi schronisko turystyczne Kamieńczyk.
Wejście na górny punkt widokowy położony przy schronisku jest bezpłatne. Za zejście do Wąwozu Kamieńczyka pobierana jest dodatkowa opłata, niezależna od biletu za wstęp do Karkonoskiego Parku Narodowego. W wąwozie kręcone były zdjęcia do filmu Opowieści z Narnii: Książę Kaspian.
WODOSPAD PODGÓRNEJ
Wodospad Podgórnej jest trzecim pod względem wysokości wodospadem polskich Karkonoszy, po Wodospadzie Kamieńczyka oraz Wodospadzie Szklarki. Wodospad znajduje się w Przesiece, niewielkiej wsi położonej w gminie Podgórzyn. Położony na uboczu głównych szlaków, pod względem wielkości ruchu turystycznego znacznie ustępuje słynniejszym wodospadom leżącym w okolicach Szklarskiej Poręby. Najdogodniejsze dojście do Wodospadu Podgórnej prowadzi z Przesieki od rozstaju szlaków przy Walońskim Kamieniu i zajmuje około 10-15 minut.
Wodospad Podgórnej, w przeciwieństwie do Wodospadów Szklarki i Kamieńczyka, położony jest poza terenem Karkonoskiego Parku Narodowego. Przy wodospadzie usytuowana jest widokowa wiata oraz kilka stołów z ławkami.
WODOSPAD DZIKI
Wodospad Dziki jest sztucznym wodospadem na rzece Łomnicy. Położony jest w Karpaczu, w pobliżu dolnej stacji wyciągu na Kopę.
Wodospad opada szeroką kaskadą o kilkumetrowej wysokości. Wybudowany na początku XX wieku, do chwili obecnej spełnia funkcję zapory przeciwrumoszowej.
KOŃSKIE ŁBY
Formacja skalna położona na północnym zboczu Szrenicy, na wysokości około 1240 metrów n.p.m., w pobliżu górnej stacji wyciągu krzesełkowego ze Szklarskiej Poręby.
Nieopodal skałek przebiega zielony szlak łączący Halę Szrenicką i Mokrą Przełęcz. Do wznoszącego się kilkadziesiąt metrów powyżej schroniska na Szrenicy prowadzi czarny szlak.
Końskie Łby stanowią bardzo charakterystyczny element w panoramie Szrenicy i są dobrze widoczne ze Szklarskiej Poręby.
TRZY ŚWINKI
Malownicza grupa skalna wznosząca się na południowo-wschodnich zboczach Szrenicy. Dojście ze szczytu Szrenicy zajmuje niespełna 10 minut.
Granitowe skałki mają kilka metrów wysokości i usytuowane są po obu stronach drogi, którą biegnie Główny Szlak Sudecki. Z racji łatwej dostępności skałki są tłumnie odwiedzane przez turystów.
TWAROŻNIK
Twarożnik jest skałką leżącą na zboczach Sokolnika, kilkadziesiąt metrów powyżej Mokrej Przełęczy. Po przeciwnej stronie Mokrej Przełęczy znajduje się inna popularna grupa skalna - Trzy Świnki.
Twarożnik zbudowany jest z granitowych głazów, ułożonych horyzontalnie. Najwyżej położony głaz zwieńczony jest słupkiem granicznym. Obok skałki prowadzi Główny Szlak Sudecki. Dojście z sąsiednich Trzech Świnek zajmuje około 10 minut.
KUKUŁCZE SKAŁY
Grupa Kukułczych Skał leży w pobliżu Schroniska Pod Łabskim Szczytem, tuż przy żółtym szlaku prowadzącym ze Szklarskiej Poręby Górnej.
Najciekawsza z Kukułczych Skał położona jest na wysokości 1125 metrów n.p.m. Tworzą ją dwie baszty skalne, pomiędzy którymi uwięziona jest trzecie skałka zwana Wahadłem.
BORÓWCZANE SKAŁY
Borówczane Skały są granitową formacją skalną położoną na grzbiecie odchodzącym z Łabskiego Szczytu w kierunku północnym. W skład Borówczanych Skał wchodzi kilka grup skalnych, z których najwyższe osiągają 10-12 metrów wysokości.[1]
W pobliżu formacji przebiegają trzy szlaki turystyczne zbiegające się przy Schronisku Pod Łabskim Szczytem, z których żaden nie doprowadza jednak bezpośrednio do skał.
Na zachód od Borówczanych Skał przebiega niebieski szlak ze Szklarskiej Poręby Dolnej, natomiast od strony południowej obchodzą formację szlaki czerwony i czarny. Ten pierwszy wiedzie do Rozdroża Pod Wielkim Szyszakiem, a drugi do Jagniątkowa.
Bibliografia
[1] Czerwiński Janusz, Mazurski Krzysztof R., Karkonosze, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1992.
CZESKIE KAMIENIE
Czeskie Kamienie stanowią kulminację mało wybitnego szczytu w Głównym Grzbiecie Karkonoszy o wysokości 1416 metrów n.p.m. Szczytowe skałki tworzą skalny mur o długości kilkudziesięciu metrów. Tuż obok głównej grupy skalnej znajduje się mniejsza formacja zwana Dziobem.
Skałki wznoszą się ponad Czarną Przełęczą. Przebiega obok nich znakowany na czerwono Główny Szlak Sudecki. O 10 minut marszu na wschód znajdują się Śląskie Kamienie.
Ze skałek rozciąga się interesujący widok na Wielki Szyszak, Krkonoš i Kotel. Skałki leżą na granicy polsko-czeskiej. Czeska nazwa skał to Mužské kameny.
ŚLĄSKIE KAMIENIE
Śląskie Kamienie to grupa granitowych skałek rozlokowanych na Głównym Grzbiecie Karkonoszy. Znajdują się one o 10 minut marszu na wschód od Czeskich Kamieni i wznoszą się ponad Przełęczą Karkonoską.
Skałki położone są na wysokości 1413 metrów n.p.m. Charakteryzują się one licznymi poziomymi spękaniami i osiągają do 8 metrów wysokości.
Obok formacji przebiega Główny Szlak Sudecki. Ze skałek rozciąga się widok na obniżenie Przełęczy Karkonoskiej, Mały Szyszak, a także na piramidę Śnieżki, która wyrasta ponad zrównaniami grzbietowymi.
Czeska nazwa formacji to Dívči kameny.
SŁONECZNIK
Słonecznik jest jedną z najbardziej znanych formacji skalnych w Karkonoszach. Skałka położona jest na północnych zboczach Smogorni na wysokości 1423 metrów n.p.m. Słonecznik stanowi bardzo charakterystyczny element w panoramie Karkonoszy, doskonale widoczny od strony Kotliny Jeleniogórskiej.
Formacja osiąga 12 metrów wysokości i tworzy ją kilka skalnych baszt rozdzielonych pionowymi spękaniami. Tuż obok znajduje się kamienna ławka postawiona w XIX wieku przez Towarzystwo Karkonoskie.
Przy skałce przebiega czerwony szlak grzbietowy, który od strony wschodniej prowadzi niezwykle widokowym Srebrnym Upłazem. Dochodzą tu także szlaki zielony oraz żółty z Polany. Ten ostatni prowadzi obok innych, bardzo znanych karkonoskich skałek - Pielgrzymów.
PIELGRZYMY
Pielgrzymy należą do najbardziej znanych i zarazem największych formacji skalnych w Karkonoszach. Składają się z trzech, głównych grup skalnych, z których najwyższe osiągają 25 metrów wysokości. Pielgrzymy charakteryzują się bardzo urozmaiconą rzeźbą, z licznymi spękaniami, kociołkami i innymi formami wietrzeniowymi, które czynią z nich jedne z najefektowniejszych skał w Karkonoszach.
Do Pielgrzymów prowadzi żółty szlak z Polany, który wyżej prowadzi do Słonecznika i często wykorzystywany jest przez turystów jako fragment pętli ponad kotłami Wielkiego i Małego Stawu. Krótszą wersją pętli jest obejście z Polany obydwu grup skalnych, przy wykorzystaniu szlaków żółtego i zielonego prowadzącego wzdłuż krawędzi Wielkiego Stawu.
Przy Pielgrzymach swój początek ma Ścieżka nad Reglami biegnąca ku Przełęczy Karkonoskiej.
CZARNY KOCIOŁ JAGNIĄTKOWSKI
Czarny Kocioł Jagniątkowski leży pomiędzy Śmielcem oraz Czeskimi Kamieniami. Jest to najmniejszy kocioł polodowcowy w polskiej części Karkonoszy. Od strony Śląskiego Grzbietu do kotła opadają strome, skaliste zbocza. Ich rzeźba jest jednak znacznie łagodniejsza od urwistych ścian Śnieżnych Kotłów.
Dno Czarnego Kotła Jagniątkowskiego zajmuje tzw. Jaworowa Łąka. Przebiega przez nią Ścieżka nad Reglami, która krzyżuje się tutaj z czarnym szlakiem łączącym się niżej z Koralową Ścieżką.
WIELKI STAW
Wielki Staw jest największym stawem w Karkonoszach. Staw ma powierzchnię 8,321 ha, a maksymalna głębokość to 24,4m.[1] Podobnie jak pobliski Mały Staw, wypełnia on misę kotła polodowcowego. Przez staw przepływa Biały Potok, będący dopływem Łomnicy.
Do stawu nie doprowadza żaden szlak turystyczny. Staw można oglądać z punktu widokowego znajdującego się ponad Kotłem Wielkiego Stawu, przy czerwonym szlaku ze Spalonej Strażnicy do Słonecznika.
W pobliżu obecnego punktu widokowego znajdowało się Schronisko im. Księcia Henryka. Zostało ono wybudowane w latach 1888-1889, będąc wówczas jednym z najbardziej nowoczesnych obiektów w Sudetach. Schronisko spłonęło w 1946 roku. Obecnie jedyną pozostałością po schronisku są niewielkie ruiny.[2]
Niegdyś ładna panorama na staw rozciągała się również ze szlaku prowadzącego z Polany do Słonecznika. Obecnie szlak ten ma zmieniony przebieg i obchodzi krawędź kotła szerokim łukiem.
Bibliografia
[1] Czerwiński Janusz, Mazurski Krzysztof R., Karkonosze, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1992.
[2] Schronisko im. Księcia Henryka, http://pl.wikipedia.org/wiki/Schronisko_im._Księcia_Henryka, [dostęp: 06.07.2013].
MAŁY STAW
Mały Staw jest drugim pod względem wielkości jeziorem w Karkonoszach. Pod względem powierzchni ustępuje jedynie sąsiedniemu Wielkiemu Stawowi. Mały Staw ma 2,9 ha powierzchni i jak na warunki górskie jest dość płytki, ponieważ jego maksymalna głębokość wynosi 7,3 m.[1] Przez staw przepływa Łomnica, mająca swoje źródła w rejonie Równi pod Śnieżką.
Staw wypełnia dno kotła polodowcowego, który nazywany jest Kotłem Małego Stawu. Kocioł ma ponad 1 km długości i 400-700 m szerokości.[1] Mały Staw leży w południowej części kotła.
Nad brzegiem Małego Stawu, na wysokości 1195 metrów n.p.m., położone jest Schronisko Samotnia. Jest to jedno z najpiękniejszych schronisk w Karkonoszach. W bliskim sąsiedztwie, na grzbiecie Złotówki, znajduje się inne znane karkonoskie schronisko - Strzecha Akademicka. Z kolei na północ od stawu, w linii spadku Łomnicy zlokalizowany jest Domek Myśliwski, w którym urządzono Ośrodek Edukacyjny Karkonoskiego Parku Narodowego.
Przez kocioł Małego Stawu przebiega niebieski szlak z Karpacza Górnego na Równię pod Śnieżką.
Bibliografia
[1] Czerwiński Janusz, Mazurski Krzysztof R., Karkonosze, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1992.